KIDEM TAZMİNATINA ENGEL OLAN HALLER

Kıdem tazminatı, işçinin yıllar boyunca vermiş olduğu emeğinin karşılığında işten ayrılırken işverence kendisine ödenen tazminattır. Kıdem tazminatı hesaplanırken işçinin son olarak aldığı ücrete sosyal yardım, yol, yemek gibi hakları da eklenerek brüt ücret üzerinden bir hesaplama yapılır.

Bazı haller vardır ki işçi kıdem tazminatını söz konusu işinden ayrılırken alamayacaktır. Şöyle ki; işçi ve işveren arasında rekabet yasağı söz konusudur. İşçi, iş ilişkisi devam ederken işverene karşı sadakatsiz davranışlardan kaçınmalıdır. Aksi halde iş sözleşmesi haklı nedenle feshedilebilecektir. Bahsedilen sadakat yükümlülüğü işverene zarar verecek ve risk altına sokacak davranışlardan kaçınmak, işverenin yaptığı iş ve işyeri ile ilgili menfaatlerini korumak şeklindedir. İşçinin alkol, uyuşturucu bağımlığının bulunması veyahut kendi kusuruyla hastalanması ve işe bu nedenle üç gün üst üste veya bir ayda beş kez gelmemesi halinde işveren iş akdini haklı nedenle feshedebilecek ve işçi kıdem tazminatı alamayacaktır. İşçinin işe girerken işvereni yanıltacak bilgiler vermesi de kıdem tazminatının alınamayacağı halleri oluşturmaktadır. İşçi, söz konusu iş akdi yapılırken kendisinin nitelikleri, iş bilgisi, yetenekleri ve tecrübesi konusunda işverene doğru bilgi vermek zorundadır. İş ilişkisi devam ederken işçinin çalıştığı yere dair meslek sırlarını ifşa etmesi, bunları başkalarının öğrenmesine sebep olması iş sözleşmesinin haklı nedenle feshedilmesine ve kıdem tazminatını alamamasına sebeptir. Söz konusu iş ilişkisinde işçi her daim, öğrendiği meslek sırlarını saklamakla yükümlüdür ve hatta bu yükümlülüğü iş ilişkisi sona erse dahi devam etmektedir. İşçi, işverenin işinde çalıştığı süre boyunca iyi niyet ve ahlak kurallarına uymak zorundadır. İşverenin ailesine, onur ve haysiyetine rencide edici davranışlarda bulunmaktan kaçınmalıdır. İşçinin iş güvenliğini tehlikeye düşürecek davranışlarda bulunması, mevcut işyerinde bulunan makina, alet vs. gibi gereçleri kendisinin 30 günlük ücretiyle ödenemeyecek şekilde hasara uğratması durumunda işçinin iş sözleşmesi haklı nedenle feshedilecek ve işçi kıdem tazminatına hak kazanamayacaktır. İşçinin tutuklanması veya gözaltına alınması halinde de örnek olarak 6 aylık bir işçiyse bu durumun 2 haftadan fazla sürmesi durumunda, 6 ay 1,5 yıl arasında çalışan bir işçiyse 4 haftadan fazla sürmesi durumunda, 1,5 yıl 3 yıl arasında çalışan bir işçiyse 6 haftadan fazla sürmesi durumunda ve 3 yıldan fazla çalışan bir işçiyse 8 haftadan fazla sürmesi durumunda işveren işçinin söz konusu iş akdini haklı nedenle feshedebilecek ve işçi kıdem tazminatına hak kazanamayacaktır. İşçinin işe devam sorumluluğu da önemli bir yer arz etmektedir. Eğer ki işçi işverenden izin almadan veya haklı bir nedene dayanmadan ardı ardına iki iş günü veya bir ay içinde iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki iş günü ya da bir ay içinde toplam üç iş günü işine devam etmemesi halinde işveren işçinin iş akdini feshedebilecek ve işçi kıdem tazminatına hak kazanamayacaktır.

Kısaca özetlemek gerekirse işçi, işverenin ticari hayatının mütemmim cüzü olmakla birlikte kıdem tazminatına hak kazanabilmesi için gereken özveriyi göstermesi, dürüstlük ve iyi niyet kurallarına uygun davranması en temel şartı gerektirmektedir.

YORUM EKLE